Ubezpieczenie społeczne małych przedsiębiorstw

Pod określonymi warunkami, na podstawie ustawy o zabezpieczeniu społecznym dla osób prowadzących działalność gospodarczą mali przedsiębiorcy mają możliwość odstąpienia od ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalno-rentowego. Wyłączenie z ubezpieczenia zdrowotnego nie powoduje automatycznie włączenia do Izby Pracowniczej (ubezpieczenie dla osób pracujących na własny rachunek). 

Ciąży na nich teraz obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków.

Wyjaśnienie pojęcia

Małe przedsiębiorstwa (mali przedsiębiorcy) to osoby,

• których roczne przychody nie przekraczają kwoty 6.221,28  euro i
• których roczny obrót ze wszystkich działalności gospodarczych nie przekracza kwoty 35 000 euro.

Dochodami są wykazane w decyzji o wymiarze podatku dochodowego dochody podlegające opodatkowaniu, to znaczy (w uproszczeniu) wpływy minus wydatki operacyjne.

Wniosek

Mały przedsiębiorca musi złożyć do urzędu zabezpieczenia społecznego dla osób prowadzących samodzielną działalność gospodarczą wniosek o wyłączenie z obowiązku pełnego ubezpieczenia. We wniosku tym należy uwiarygodnić, że wyżej wymienione limity dla podatku dochodowego i obrotów dla małych przedsiębiorców nie zostały przekroczone.

Rada

Wniok o wyłączenie z obowiązku opłacania pełnego ubezpieczenia można złożyć w placówce krajowej urzędu zabezpieczenia społecznego dla osób prowadzących samodzielną działalność gospodarczą. Potrzebny w tym celu formularz znaleźćmożna na stronie głównej SVS https://www.svs.at/.

Wymagania personalne

Wniosek ten może złożyć wyłącznie osoba, która

• w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych (5 lat) nie była objęta obowiązkowym ubezpieczeniem przez okres dłuższy
  niż 12 miesięcy kalendarzowych zgodnie z ustawą o zabezpieczeniu społecznym [Gewerbliches Sozialversicherungsgesetz, GSVG] lub
• ukończyła ustawowy wiek emerytalny (podwyższany stopniowo od 1 stycznia 2024 r.) lub
• ukończyła 57. rok życia i w ciągu ostatnich pięciu lat kalendarzowych przed złożeniem wniosku nie przekroczyła podanego powyżej limitu dochodu i obrotu dla małych przedsiębiorstw.

Niezależnie od tych trzech wymienionych warunków wniosek można też

• złożyć na czas pobierania zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem i/lub
• maksymalnie na pierwsze 48 miesięcy kalendarzowych wychowania dziecka na dziecko (w przypadku porodów wielokrotnych maksymalnie na pierwsze 60 miesięcy kalendarzowych).

Limity obowiązujące na dany rok kalendarzowy zostają w takich przypadkach zredukowane do miesięcy wyłączenia z obowiązkowego podatku. Średnio miesięczne przychody nie mogą zatem przekroczyć

• kwoty 518,44 euro, natomiast
• miesięczne obroty kwoty 2.916,67 euro. 

Przykład:
Przedsiębiorca (kobieta) posiada od 2017 roku ubezpieczenie na podstawie ustawy GSVG. Po urodzeniu córki chciałaby poświęcić się przede wszystkim wychowaniu dziecka i mniej pracować. Składa wniosek o wyłączenie jej od 1.09.2024 (= początek poboru zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem) z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalno-rentowego, ponieważ od tej chwili nie będzie uzyskiwała (średnio) miesięcznego limitu ustalonego dla dochodu i obrotu.

Wyłączenie z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalno-rentowego jest możliwe wyłącznie na te pełne miesiące, w których na co najmniej jeden dzień pobrany został zasiłek opiekuńczy lub

Uwaga!
Wniosek o wyłączenie z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalno-rentowego może złożyć wyłącznie osoba fizyczna. W odniesieniu do wspólników i osób zarządzających spółką (np. jawną, komandytową lub z ograniczoną odpowiedzialnością) przepisy szczególne dla małych przedsiębiorców nie znajdują tu zastosowania.

Początek obowiązywania i skutki

Jeśli w roku kalendarzowym, w którym został złożony wniosek, nie zostały pobrane żadne świadczenia z ubezpieczenia zdrowotnego ani emerytalno-rentowego, wyłączenie z obowiązkowego ubezpieczenia (w ubezpieczeniu zdrowotnym i emerytalno-rentowym) jest liczone z mocą wsteczną, czyli od początku roku kalendarzowego lub od rozpoczęcia poboru zasiłku opiekuńczego/wychowawczego. Jeśli skorzystano już ze świadczeń, wyłączenie rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, następującego po złożeniu wniosku. Osoba prowadząca działalność gospodarczą jest wtedy objęta jedynie obowiązkowym ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków. Miesięczna składka ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków wynosi € 11,35.

Uwaga!
Przed złożeniem wniosku o wyłączenie z obowiązku posiadania pełnego ubezpieczenia należy wziąć pod uwagę to, że z tytułu działalności gospodarczej nie będzie zabezpieczenia w postaci ubezpieczenia zdrowotnego ani emerytalno-rentowego.

Nie stanowi to problemu, jeśli inna działalność, na przykład działalność osoby pracującej na umowę, pobierana emerytura (na przykład świadczenie z tytułu starości) lub pobieranie zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem zapewnia ochronę ubezpieczeniową.

Jeśli nie ma innej ochrony ubezpieczeniowej, w razie choroby drobny przedsiębiorca musi na przykład sam ponieść koszty wizyty lekarskiej i leczenia.

Stand: 01.01.2024